جستاری در تحوّلات عوامل مهاجرت روستایی در ایران (مطالعه‎ی موردی: شهرستان بندر انزلی)

نویسندگان

  • اسماعیل آقایی زاده
  • حسن افراخته
  • محمد میره
چکیده مقاله:

مهاجرت‎های روستایی در پرتو طیف وسیعی از عوامل و زمینه‎های مختلف اجتماعی و اقتصادی انجام می‎گیرد. پیش از این، گروهی از روستاییانی که از موقعیّت مطلوب‎تر اقتصادی و اجتماعی برخوردار بوده‎اند، دلیلی برای ترک روستا احساس نمی‎کردند و آن را محلّ مناسبی برای خود و خانواده‎شان می‎دانستند. این پژوهش قصد دارد تا با استفاده از مطالعات میدانی، تغییرات احتمالی به‎وجود آمده در جریانات اخیر مهاجرت روستایی را مورد کنکاش قرار دهد. بدین منظور از مجموعه روستاهای شهرستان بندرانزلی، تعدادی روستا به‎عنوان نمونه انتخاب شدند و پس از پُر کردن پرسش‎نامه‎، مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات جمع‎آوری شده با استفاده از نرم‎افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‎اند. یافته‎های پژوهش، ضمن تأیید آثار عوامل اجتماعی و اقتصادی در بروز مهاجرت‎های روستایی، حاکی از دگرگون شدن روابط حاکم بر آنها طیّ دو دهه‎ی اخیر بوده و نشان می‎دهد که عواملی که زمانی ماندگاری روستایی را در روستا تضمین می‎کردند، در نسل جدید، خود به عاملی مهمّ برای ترک روستاها بدل شده که در کنار عوامل پیشین، تأثیری دو چندان در ناپایداری جامعه‎ی روستایی در ارتباط با مهاجرت خواهد گذاشت. درنتیجه، مجموعه شرایط حاکم بر روستاها به ایجاد روندی جدید از جریانات مهاجرتی در آنها انجامیده است که می‎توان از آن با عنوان "مهاجرت مضاعف"یاد کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مهاجرت روستایی در ایران واستیلای عوامل رکودی نمونه موردی - شهرستان بندرانزلی

  نتایج سرشماری­های رسمی در ایران حاکی از این است که با گذشت زمان سهم جمعیت روستایی در کل جمعیت ایران رو به کاهش نهاده و بسیاری از روستاهای کشور خالی از سکنه شده­اند. آمارهای مهاجرتی در ایران نیز گویای مهاجرت شدید جمعیت از روستاها به شهرهای کشور طی نیم قرن گذشته بوده است. مجموع این موارد حاکی از شرایط نامناسب روستاهای ایران برای سکونت و جذب جمعیت می باشد.   مشکل ترک روستاها و تخلیه آن­ها توسط ر...

متن کامل

امکان‏سنجی خوشۀ گردشگری در شهرستان بندر انزلی

«راهبرد توسعه خوشه ای» یکی از الگوهای موفق سازمان‏دهی «بنگاه‏های کوچک و متوسط» است که قریب به سه دهه بیش ترین نقش را در «توسعه منطقه ای» کشورهای مختلف ایفا نموده است. این مفهوم اولین بار تحت عنوان «تئوری خوشه صنعتی» توسط مایکل پورتر در سال 1990 از دانشگاه‏هاروارد تعریف و منتشر شد. محققان و پژوهشگران بعد از وی، تئوری خوشه را در بخش‏ها و فعالیت‏های مختلف از صنایع با تکنولوژی بالا گرفته تا محصولات...

متن کامل

خزش شهر و تغییر کاربری اراضی روستایی(مطالعه موردی شهرستان بندر انزلی در45 سال اخیر)

همزمان با رشد شتابان شهر نشینی در نیم قرن اخیر، تغییر کاربری اراضی روستایی نیز شدت گرفت. تراکم جمعیت، کمبود زمین، شهر را ناگزیر به توسعه، به سمت اراضی پیرامونی هدایت می­نمایند. شهر نیز با رشد افقی خود به سمت روستاهای حاشیه که در محل بلافصل آن واقع شده­اند حرکت کرده و اراضی روستایی را در خود حل می­کند و با گذشت زمان روستاها به صورت کامل  توسط شهر بلعیده می­شوند. در طی این فرآیند رفته رفته اراضی ...

متن کامل

تحلیل جغرافیایی گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی شهرستان بندر انزلی بعد از انقلاب اسلامی

خانه های دوم بعنوان یکی ازنمادهای رونق گردشگری در نقاط روستایی و نشانه ماندگاری بیشتر گردشگران درمناطق روستایی است.ظهور و گسترش این پدیده را می توان نمادی از رشد سرمایه داری در جوامع روستایی دانست که به تبع رسوب و ماندگاری در این جوامع،در بلندمدت اثرات اقتصادی قابل ملاحظه ایی بر جای می گذارد.در سواحل کاسپین ظهور و گسترش خانه های دوم بیشتر در نوار ساحلی بوده تقریباً سابقه ایی در حدود سه دهه رانشا...

متن کامل

تبیین عوامل اثرگذار بر فرایند کارآفرینی مستقل (مطالعه موردی: کارآفرینان شهرستان بندر انزلی)

در جوامع امروزی کارآفرینی تاثیر انکارناپذیری در توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فناوری کشور‌ها دارد. هدف این تحقیق، بررسی و شناسایی متغیرها و تبیین عوامل اثرگذار بر فرایند کارآفرینی مستقل در سطح شهرستان بندر انزلی است. جامعه‌ی آماری تحقیق 145 کارآفرین مستقل، مطابق با تعریف دیده‌بان جهانی کارآفرینی می‌باشد که 100 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شده است. با جمع‏آوری داده‏های مورد نیاز به کمک پرسش‌نامه‌ای با...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  95- 120

تاریخ انتشار 2012-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023